Mijn kerstwensen voor dit bloedige jaar

Gisteren voor de zevende keer dit jaar bomaanslag in Istanboel, voor de honderddertigste keer een aanslag op Kopten in Egypte ... en op zoveel andere plekken. Bloedige Ares waart rond over de aarde, zo kort voor een feest van de Vrede.

Mars, of Ares voor de Grieken. Als kosmische kracht is hij brenger van de verdeeldheid nodig voor het ontstaan van leven: zonder licht geen duister en dus geen zichtbare wereld, zonder man en vrouw geen kind ... U kent het wel, de tegengestelden die het leven mogelijk maken. ‘Oorlog, vader van alles’ zei Herakleitos. Let wel, dit is geen aansporing tot strijd maar de vaststelling dat het snijdende zwaard onvermijdelijk bestaat. 

Maar hij is ook de vaste compagnon van lieflijke, lentebrengende Aphrodite, die verbindt en de wereld hun kind Harmonia schenkt. Hij is een god van uitbundige dans en onstuimige, jeugdige vitaliteit. De god die de kracht schenkt nodig om onvermijdelijke strijd te strijden maar tegelijk om de eigen opvliegende impulsen te beheersen en vrede te zoeken en te bewaren. Echte mannen beheersen zichzelf. 

Het lijkt mij de moeite vandaag wat antieke gebeden aan hem te wijden. Het moeten niet altijd kerstwensen zijn. U zal zien dat ze beide eindigen bij zijn vermogen tot vrede. Het eerste is een Orphische hymne, het tweede een Homerische. De vertaling blijft kort bij het Griekse origineel. Ik heb geen moeite gedaan om het al te modern te laten klinken, want de teksten zijn nu eenmaal meer dan tweeduizend jaar oud. Het zijn een soort litanieën, met veel opsommingen van zijn kwaliteiten. Ha ja, niet vergeten, hij is ook te zien aan de hemel, als de Rode Planeet.

Orphische Hymne (65):

Onbreekbare Ares, sterk hart, grote kracht, machtige god,

wapenminnaar, onbuigzame, doder van stervelingen, bestormer van muren,

vorst Ares, met dreunende wapens, immer door moord bevlekt,

gij die u verheugt in bloed en mannenmoord, oorlogsgeraas, huiveringwekkende,

gij die met zwaard en speer smacht naar strijd zonder gratie,

breng tot staan de waanzinnige tweestrijd, laat los het pijnlijk werk dat harten breekt,

geef toe aan uw begeerte naar Aphrodite en Dionysos’ feesten,

verruil de kracht van uw wapens voor het werk van Demeter,

begeer vrede die kinderen verwekt en welvaart schenkt.

Homerische Hymne:

Ares almachtig, met de zware strijdwagen en gouden helm,

sterk hart, schilddrager, stadsbeschermer, bronsgeharnaste,

sterke arm, onvermoeibaar, met uw stevige lans, burcht van de Olympos,

vader van Overwinning en succes in de oorlog, helper van gerechtigheid,

vijandig geweld de baas, leider der meest rechtvaardige mensen,

stafhouder van mannelijkheid, die wentelt op uw vuurrode kring

tussen de zeven banen der hemeltekens, waar jonge hengsten uw wagen

vurig daarboven op het derde rijvak houden*.

Hoor mij, toevlucht der stervelingen, schenker van onstuimige jeugd,

laat uw gloed zacht van daarboven over ons bestaan stralen, opdat ik in staat zou zijn

bittere slechtheid te verjagen van mijn hoofd,

met de overwegingen van mijn ziel bedrieglijke impulsen om te buigen,

waakzaam en standvastig te blijven in mijn hart, dat mij opjaagt

ijskoude strijd in te gaan; maar schenk mij onversaagd vertrouwen

om te blijven bij de vriendelijke wetten van de vrede,

en te ontkomen aan verwarde strijd met wie mij kwaad toewenst en een gewelddadig doodslot.

Oprecht vrede toegewenst aan alle mensen van goede wil.

*grapje, ik heb geen zin om de antieke niet-Copernicaanse kosmologie hier uit te leggen.